دبیرستان دخترانه ملوران
دبیرستان دخترانه ملوران
ما در مدرسه دخترانه ملوران که در زمینی به مساحت ۲۳۰۰ مترمربع با زیربنای ۱۲۰۰ مترمربع میباشد، سعی کردیم به دانش آموزان این منطقه امکان دستیابی به یک محیط آموزشی مناسب و مدرن را بدهیم و همچنین به عنوان یک الگوی مرکز تربیت و توسعه نیروی انسانی جوان در این منطقه شناخته شویم.
در طراحی مدرسۀ ملوران در کنار ایجاد فضایی براى بهبود یادگیرى کوشیدیم الگوهایی کوچک بسازیم براى حل دو مشکل اساسی روستا (کمآبی و بیکارى)، و نیز تشویق اهالی براى مشارکت در ساخت مدرسه.
برای بهبود آموزش چه کردیم؟
- دوره‌های متوسطه را از هم جدا کردیم؛ نیمۀ شرقی مدرسه برای دورۀ متوسطۀ اول (سه‌سالۀ نخست) و نیمۀ غربی برای دورۀ متوسطۀ دوم (سه‌سالۀ دوم).
- فضاهای آموزش را به طبقۀ بالا بردیم تا دانش‌آموزان تمرکز و آرامش بیشتری داشته باشند. فضاهای عمومی مدرسه را در طبقۀ همکف در نظر گرفتیم.
- سه حیاط متصل‌به‌هم ایجاد کردیم؛ حیاط بزرگ‌تر (شرقی) برای دورۀ متوسطۀ اول، حیاط کوچک‌تر (غربی) برای دورۀ متوسطه دوم، و حیاطی میانیِ سایه‌دار برای گفت‌وگو و هم‌نشینی.
- دو کلاس هم در محوطه ساختیم؛ یک «کلاس نیمه‌باز» در طبقۀ همکف در مجاورت حیاط غربی، و یک «گلخانه ـ کلاس» در حیاط شرقی.
برای سازگاری با کم آبی چه الگوهایی ساختیم؟
- باران را جمع‌آوری کردیم. با این کار سالانه ۳۶۰ مترمکعب آب را از بام و حیاط مدرسه جمع و ذخیره می‌کنیم و با آن باغچه‌ها را آبیاری می‌کنیم.
- آب خاکستری را بازچرخانی کردیم. سرانۀ روزانۀ مصرف آب هر دانش‌آموز ۵ لیتر است. پس مدرسۀ ۱۵۰ نفرۀ ملوران روزانه ۷۵۰ لیتر پساب خاکستری دارد. ما آن را جمع و ذخیره و برای پر کردن دوبارۀ فلاش‌تانک‌ها بازچرخانی می‌کنیم.
- دیوارِ میعان‌کننده ساختیم: دورتادور مدرسۀ یک «دیوار خشکه‌چین قطور سنگی» ساختیم تا رطوبت ناچیز هوا را به قطرات آب تبدیل کند و باغچۀ جنوبی خشک‌منظر و گلخانه را آبیاری کند. (Talus Garland Effect)
برای کارآفرینی و توانمندتر کردن اهالی چه کردیم؟
- از شرق سایت، برای اهالی ورودی مجزا در نظر گرفتیم تا وقتی مدرسه تعطیل است اهالی از راه مختص خود به مدرسه بیایند.
- گلخانه ساختیم تا کشاورزان ملوران بتوانند «کشت گلخانه‌ای کم آب‌بر» و «منظر خشک» را بشناسند و تمرین کنند.
- تالار چندمنظوره را در سمت شرق مدرسه ساختیم تا محل گردهمایی اهالی باشد.
- این سه (گلخانه و تالار و ورودی) را هم‌نشین کردیم تا اهالی بتوانند دربارۀ راه‌اندازی کسب‌وکار و استارتاپ‌های محلی گفت‌وگو کنند و بیاموزند.
چطور اهالی را برای مشارکت در ساخت مدرسه برانگیختیم؟
- با فُرم سادۀ مکعبی طراحی کردیم تا ساخت بنا با توان فنی و مهارت عمومیِ اهالی سازگار باشد.
- از مصالح و روش ساخت معماری بومی بلوچستان (کَپَر) استفاده کردیم تا ۱) سایبان و نرده و پوشش پنجره بسازیم، ۲. در ساختش از پیشه‌وران محلی بهره ببریم، ۲) از ورود ریزگرد ناشی از بادهای موسمی و محلی به بنای مدرسه بکاهیم.
- از تزئینات بومی جنوب بلوچستان برگرفتیم تا بنای مدرسه برای اهالی چهره‌ای آشنا داشته باشد.
